Mensen die mij een beetje kennen, weten dat ik altijd het
onderste uit de kan probeer te halen. Als ik iets doe, dan doe ik het goed! Een
reis naar Uganda, dat is uiteraard al helemaal super en veel valt er niet aan
te verbeteren. Maar om er toch nét iets meer uit te halen, ben ik me maar eens
gaan inlezen. En nog meer
inlezen. En nog wat meer inlezen. En zo nu en dan keek ik ook nog een film over Afrika. En ik denk dat ik mag zeggen Dat ik veel geleerd, heel veel geleerd.. Terwijl ik nog gewoon in Nederland tussen de negatieve mensen en onder de bewolkte hemel zit!
Ik heb niet alleen gelezen wat Europeanen in Afrika beleeft hebben, maar ik heb me expres juist gericht op wat de Afrikanen zelf vinden. Ik ben tegen een vraagstuk aangelopen, waar ik maar niet uit kom.
inlezen. En nog wat meer inlezen. En zo nu en dan keek ik ook nog een film over Afrika. En ik denk dat ik mag zeggen Dat ik veel geleerd, heel veel geleerd.. Terwijl ik nog gewoon in Nederland tussen de negatieve mensen en onder de bewolkte hemel zit!
Ik heb niet alleen gelezen wat Europeanen in Afrika beleeft hebben, maar ik heb me expres juist gericht op wat de Afrikanen zelf vinden. Ik ben tegen een vraagstuk aangelopen, waar ik maar niet uit kom.
Hoe wij als 'Europeanen' naar Afrika
kijken, Is dat eigenlijk wel hoe het hoort? Is het eigenlijk wel, respectvol te noemen?.
Ik heb er veel over nagedacht de laatste tijd en realiseer
me nu, dat ik me er zelf ook schuldig aan heb gemaakt, niet altijd even
respectvol tegenover Afrika te zijn. Onbewust natuurlijk! Maar ja, stiekem voel
ik me toch een beetje schuldig. Ik heb door alle informatie die ik vergaard heb al een ander beeld over de situatie in Afrika, maar helemaal
waterdicht is mijn mening nog niet, hier en daar knaagt er nog wat. Ik denk (hoop) dat
dat als ik terug kom allemaal wel goed komt.
Hoe ik het nu zo'n beetje zie:
Als je respect hebt voor Afrika dan zie je hoe Afrika zijn
eigen weg zoekt. Dan stoppen we met onze westerse idealen op Afrika te
betrekken. Respect is dan op zo’n manier
kijken, dat je blik vrij is van de dwingende westerse normen. Je kijkt
zonder te oordelen. Neem je Afrika voortdurend de maat naar westerse
maatstaven, dan is Afrika permanent in crisis. Dan is Afrika het continent van
ach en wee.
Je meet het bruto nationaal product per hoofd van de
bevolking. Dat groeit nauwelijks. Je telt het aantal mensen dat praktisch
analfabeet is. Dat is in sommige landen hoger dan je had verwacht na de
invoering van gratis onderwijs. Je houdt bij hoeveel vrouwen sterven in het
kraambed, hoeveel kinderen voor hun eerste verjaardag. Je gaat na hoeveel
mensen sterven van de honger. Dat is
schrikken! Afrika afmeten aan westerse standaarden, dát maakt van Afrika een
mislukking.
Maar als je vervolgens een reis maakt naar een land met deze
erbarmelijke statistieken, dan sta je versteld van de kracht en levenslust.
Respect voor Afrika, projecteer niet je westerse
verwachtingen over het goede leven op Afrika.
Wie Afrika wil helpen, beseft dat het in het belang van Afrika is dat
het zijn eigen weg zoekt, dan betekent dat ook dat Afrika recht heeft op zijn
eigen lijden.
Afrika is Afrika. Dat betekent ook:
- Armen
die ongelijk zijn aan rijken.
- Vrouwen die niet gelijk zijn aan mannen.
- Rijken die het niet kan schelen, dat een eindje verderop
kinderen doodgaan van de honger. -
Mensen die uren moeten lopen voor drinkwater, dat soms niet eens écht schoon
is.
Is ontwikkelingshulp dan onnodig? Kunnen we Afrika maar
beter laten lijden en wel zien wat er gebeurd? Zullen we die Afrikanen voortaan
maar wat aan laten modderen?
Nee!? Dat is absoluut niet wat ik wil zeggen. Maar ik wil
naar Uganda om te helpen, nu besef ik dat ik met een heleboel medelijden
helemaal niemand help! Ik wil in Uganda goed observeren, zonder meteen te
oordelen. Doen wat ik doen kan, maar niet verwachten dat ik een fundamenteel
verschil kan maken. Ontwikkeling is geen steriele operatie, het is een complex,
rommeling en lang niet altijd schoon proces.
Stiekem knaagt er nog wel iets hoor. Afrika zomaar aan haar
lot overlaten. Al die kinderen, ouderen, vrouwen die een toekomst hebben die er
fundamenteel heel anders uit ziet dan die van 'ons' in Europa. Áls ze al een
toekomst hebben.
Aan de andere kans, In Nederland was het relatief niet zo
lang geleden, ook gewoon nog een pot nat
van ongelijkheid, armoede en erbarmelijke leefomstandigheden. 'de universele
rechten van de mens' bestaan pas 60 jaar! Maar nu doen we alsof het nooit
anders is geweest.
Alsof het ook niet anders kan of mag.
Misschien heeft Afrika naast wat hulp, ook gewoon een boel
tijd nodig, voordat we de situatie in Afrika, kunnen vergelijken met die in
Europa.
Niet stoppen met helpen dus! Maar begrijpen zonder te
vergelijken, heel veel leren, maar niet beleren, open van geest zijn en kijken
zonder te oordelen. Dan ben ik er van overtuigd dat onze kinderen, kleinkinderen, achterkleinkinderen of misschien wel achter-achterkleinkinderen, naast een Afrika kunnen leven, waar de culturen anders zijn en de diversiteit nog steeds voelbaar is, maar waar ze geen medelijden mee hoeven te hebben en waar er democratie en gelijkheid heerst.
Jette, ik ben onder de indruk van jouw stukje! Mooi stukje! Sluit aan bij onze ervaring van vorig jaar in Tanzania. Ik heb het er nog eens graag met je hierover!
BeantwoordenVerwijderenAnnemieke